وزارت آموزش و پرورش از حیث برنامه‌ی بلندمدت، با وجود سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، به نظر می‌رسد برنامه‌ی قابل قبولی را در اختیار دارد. با نزدیک شدن به پایان سال تحصیلی، به نظر فرصت مناسبی است تا به روند اجرایی شدن این سند نگاهی داشته باشیم. با تغییر دولت در تابستان سال 92، سال تحصیلی جدید با مدیریت دولت جدید آغاز شد، اما پس از استقرار دولت جدید در وزارت آموزش و پرورش، کمتر سخنی از سند تحول به میان آمد. جهت پیگیری روند اجرایی شدن سند تحول به سراغ حجت‌الاسلام والمسلمین علی ذوعلم، رئیس پژوهشکدهی فرهنگ و مطالعات اجتماعی و مشاور اسبق وزیر آموزش و پرورش رفتیم. دکتر ذوعلم معتقد است: «...متأسفانه ما در وضعیت کنونی به نوعی رخوت و کندی در توجه به آموزش و پرورش گرفتاریم که بیش از آنکه به اشخاص و مدیران مربوط باشد، به ساختار و بروکراسی حاکم بر تعلیم و تربیت ما مربوط است. به همین دلیل، از برخی مسائل بسیار مهم غفلت می‌شود که باید توجهی جدی به این موضوع داشته باشیم.»
حجت الاسلام علی ذوعلم در مورد اصلاح فاصله میان ادعا و عمل گفت: بایستی کودکان از همان ابتدا ملزم به انجام چنین عملی بشوند و در بزرگسالان و کسانی که خودشان باید از خودشان مراقبت کنند باید آن انگیزه های درونی را برای اینکه به این آسیب توجه بکنند تقویت کرد.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مورد اینکه چرا در جامعه ایرانی رفتار و اعمال مردم با سخن آنها تفاوت دارد و اکثر افراد و مقامات آنچه را که می گویند و ادعا می کنند در عمل به آن متعهد و وفادار نیستند به خبرنگار مهر گفت: البته اینطور نیست که اکثریت جامعه ایرانی اینطور باشند. عده ای حرف و عملشان با هم سازگاری دارد عده ای هم کمتر سازگاری دارد عده ای هم خیلی ناسازگاری دارد. در همه جوامع این مسئله با شدت و ضعف کمتر و بیشتر دیده می شود. در جامعه ما بسیاری هستند که حتی ادعایی ندارند اما عملشان در شأن اسلامی و انسانی و ارزشهایی است که بدان باور داریم.
وی افزود: تفاوت ادعا و عمل به چند مطلب بر می گردد. اول اینکه گاهی ادعاها بر مبنای اعتقاد و باور و معرفت و نگرش فرد نیست. یعنی صرف ادعایی است حالا با هر انگیزه ای یا به خاطر اینکه ممکن است این ادعا در جامعه مقبولیت داشته باشد یا ممکن است موجب به دست آوردن منافعی باشد خود به خود فرد ادعایی را مطرح می کند بدون آنکه مستلزم و پایبند به آن باشد و معرفت واقعی و باور داشته باشد.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: عامل دوم این است که ممکن است میزان ادعا و میزان عمل متفاوت باشد یعنی عملی که متناسب با آن ادعا باید باشد خیلی بیش از آنچه که فرد انجام می دهد است. مطلب سوم هم ممکن است فرد ادعایی را مطرح بکند و باور هم به آن داشته باشد اما در مقام عمل آن خودساختگی و تمرینی که باید به آن رسیده باشد ندارد. اینکه بتواند ادعایش را رصد بکند که در عملش نقش داشته باشد به این حد نرسیده است.
عده ای به سفر عتبات مشرف می‌شوند؛ نگاهشان این است که امام حسین(ع) هم چنان در عرصه پیکار حق علیه باطل حضور دارند. این گروه به زیارت می‌روند تا در پیکار کربلا حضور داشته باشند در واقع این گروه پرونده عاشوراییان را باز می‌بینند و ندای هل من ناصر را در دل خود میشنوند و زمزمه کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا را مدام میشنوند.
برای زیارت عتبات عالیات ثواب فراوانی ذکر شده است. اما به نظر شما به چه کسی می‌توان گفت که زایر عتبات عالیات است؟
کسی که اراده زیارت کربلا و حرم شریف امام حسین(ع) را بکند. در روایات آمده
است که کسی که نیت سفر به کربلا می‌کند از همان زمان که قصد سفر می‌کند،
زایر شمرده می‌شود.
این زایر چه چیزی را می‌خواهد زیارت کند؟ در واقع می‌خواهم
بپرسم زایران عتبات عالیات غالبا با چه رویکرد و هدفی راهی این سفر زیارتی
می‌شوند؟
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: به ثمر نشستن خیزش های اسلامی و جریان بیداری اسلامی حساسیت انتخابات را در این دوره بیشتر کرده است، زیرا دشمنان می دانند که سردمدار فکری و نظری و پیشتاز بیداری اسلامی جمهوری اسلامی ایران است .
حجت الاسلام علی ذوعلم در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد اینکه رابطه مشارکت سیاسی و اجتماعی مردم با وحدت و انسجام ملی کشور چیست، گفت: مشارکت و انسجام ملی یک حالت تعاملی دارند هر مقدار که انسجام ملی و نزدیکی اقشار مختلف جامعه به یکدیگر و تبعیت جامعه از آرمان ها و مبنای واحد قویتر باشد خود به خود مشارکت قویتر خواهد بود. هر مقدار مشارکت قویتر باشد نشان دهنده انسجام بیشتر است و در افزایش انسجام ملی تأثیر خواهد داشت..
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: هر مقداری نقادی ها به چارچوب و معیارهای اخلاقی نزدیک باشد و فرهنگ و آداب نقد را بیشتر رعایت کنیم خود به خود به نهادینه سازی این تفکر بیشتر کمک خواهیم کرد. وی در مورد اینکه چه نسبتی میان نهادینگی تفکر انتقادی و پیشرفت و توسعه یک جامعه وجود دارد به خبرنگار مهر گفت : اگر از زاویه نگاه اسلام به پیشرفت نگاه کنیم می بینیم همه ظرفیت های علمی و فکری و توانمندی های اجرایی –عملیاتی جامعه باید در خدمت پیشرفت و تعالی قرار بگیرد.
حجت الاسلام دکتر علی ذوعلم گفت : طبعاً چون نظرات، کارشناسی ها و سلیقه ها متفاوت و مختلف است بدون یک گفتگوی سازنده و فعال بین دیدگاه های مختلف، نمی توانیم برای پیشرفت زمینه سازی بکنیم. در این فرایند خود به خود نقد، ارزیابی و ابراز نظرات متفاوت با دیدگاه هایی که در مسئولیت های اجرایی یا قانون گذاری وجود دارد یک امر طبیعی است. جامعه تا وقتی به یک سعه صدری نرسد که بتواند این تفاوت دیدگاه ها و نقدها را در خودش تحمل و هضم بکند نمی تواند به پیشرفت مورد نظر دست پیدا کند.
