پایگاه اطلاع رسانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی ذوعلم
پایگاه اطلاع رسانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی ذوعلم

پایگاه اطلاع رسانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی ذوعلم

دکتر علی ذوعلم

مقاله:اصول گرایی و تحول

چکیده: هرچه تحلیلهای مفهومی عمیق تر پردازش و بیان گردند، صبغه ای فلسفی می یابند و زمانی که توانایی بیش از این بیابند، در صورتی «اعتقادی» جلوه گر می شوند. اصول گرایی از مفاهیم مهم در تبیین ماهیت و جهت گیریهای انقلاب و نظام اسلامی محسوب می گردد که نیازمند تامل و تفکر است. در این مقاله با رویکردی متفاوت، این مفهوم ریشه یابی و تحلیل گردیده است که براساس توضیح پیش گفته می توان آن را تحلیلی فلسفی ــ اعتقادی از اصول گرایی دانست.  

ادامه مطلب ...

مقاله:تساهل و تسامح از زاویه ای دیگر

چکیده: مقاله‌ با اعتراض‌ به‌ متدلوژی‌ انفعالی‌ در بحث‌ از مفهوم‌ «تسامح» آغاز شده‌ و «نظریة‌ تولرانس» را پاسخی‌ لیبرالی‌ و غربی‌ به‌ مشکلی‌ اروپایی‌ و مسیحی‌ می‌خواند و بتفصیل‌ توضیح‌ می‌دهد که‌ نه‌ مسئله‌ جامعة‌ اسلامی‌ ما، عیناً‌ مسئلة‌ جامعة‌ مسیحی‌ اروپا در سده‌های‌ پیشین‌ یا کنونی‌ است‌ و نه‌ مدارای‌ اسلامی، تولرانس‌ غربی‌ است. سپس‌ اثبات‌ می‌کند که‌ بدون‌ نیاز به‌ تولرانس‌ و سهل‌انگاری‌ و نسبی‌گرایی، و ضمن‌ حفظ‌ ایمان‌ و یقین‌ و حساسیت‌ و غیرت‌ دینی، می‌توان‌ با سایرین‌ مدارا کرد و خشونت‌ را صرفاً‌ در موارد اضطراری‌ اعمال‌ نمود.  

ادامه مطلب ...

مقاله:جایگاه تربیت در اندیشه سیاسى امام خمینى رحمه‏ الله

(1)درآمد
اگر تربیت را «فراهم کردن زمینه‏ها و عوامل شکوفایى و فعلیت یافتن استعدادهاى بشرى در جهت رشد و کمال»
(2) تعریف کنیم، و اگر سیاست را به معناى «کانون قدرت، حکومت و دولت» تلقّى نماییم،(3) رابطه این دو، در عینیّت زندگى اجتماعى بشر، از مسائل و دغدغه‏هاى همیشگى متفکران و اندیشمندان بوده است.
از زمانى که نخستین نظریه پردازان سیاست و تربیت به تأمّل و کاوش نظرى در باب رابطه این دو مقوله پرداخته‏اند، تا امروز که در صحنه عملى سیاست، قدرت‏ها و دولت‏ها ـ به خصوص قدرت‏هاى بزرگ و صحنه گردانان اصلى سیاست جهانى ـ بدون پایبندى جدّى و حقیقى به معیارهاى اخلاقى و اهداف تربیتى، به یکّه تازى خود ادامه داده‏اند.
توجه نخبگان و مصلحان همواره به این نکته معطوف بوده است که چگونه مى‏توان زمام قدرت و سیاست را به دست اخلاق و فضیلت سپرد. افلاطون، نخستین متفکرى است که به تأثیر این دو مقوله توجه کرده است
(4) و پس از او متفکرانى که در طراحى مدینه فاضله و نمونه آرمانى و اعلاى جامعه بشرى نظریه‏پردازى کرده‏اند، در صدد چاره اندیشى
1. عضو هیئت علمى پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامى.
2. فلسفه تعلیم و تربیت، ج 1، ص 366.
3. مسائل اساسى علم سیاست، ص 66.
4. فلسفه تعلیم و تربیت، ج 1، ص 167.(303)  
ادامه مطلب ...

مقاله: انقلاب اسلامی، تحجر و سنت

انقلاب، به‌ عنوان‌ راهکاری‌ سریع‌ برای‌ ایجاد تحولی‌ بنیادین‌ و همه‌جانبه‌ در ساختار سیاسی‌ جامعه، از ویژگی‌هایی‌ برخوردار است‌ که‌ مهم‌ترین‌ آن‌ «شالوده‌شکنی» است. شالوده‌شکنی‌ به‌ معنی‌ درهم‌ ریختن‌ نُرم‌ها، نمادها، نهادها و ساختارهای‌ حاکم‌ بر یک‌ جامعه، شرط‌ لازم‌ و ضرور شکل‌گیری‌ یک‌ انقلاب‌ پیروز است. در هر انقلابی، گستره، عمق‌ و عرصه‌های‌ این‌ شالوده‌شکنی، متفاوت‌ است. در برخی‌ انقلاب‌ها، تنها شالوده‌های‌ سیاسی‌ و ساختار نظم‌ حاکم‌ بر جامعه‌ دچار تحول‌ و دگرگونی‌ می‌شود، ولی‌ برخی‌ انقلاب‌ها، عرصه‌های‌ فرهنگی، اقتصادی‌ و اجتماعی‌ را هم‌ در معرض‌ تحول‌ عمیق‌ قرار داده، و شالوده‌شکنی‌ را به‌ این‌ عرصه‌ها هم‌ گسترش‌ می‌دهند.
 
ادامه مطلب ...

مقاله:روحانیت وقدرت سیاسى را تجربهءجمهورى اسلامى

چکیده: تعامل «روحانیت و قدرت سیاسى» ازموضوعات مهمى است که در طول تاریخ مورد توجه عالمان و اندیشمندان شیعى بوده است. چه اینکه در مقام عمل نیزشرایط متفاوت گاه تعامل مثبت و گاه تعامل منفى را ایجاب نموده است.
«جمهورى اسلامى ایران» تجربه اى بى نظیر در عرصهء تعامل روحانیت شیعه وقدرت سیاسى به شمار مى رود. بررسى مبانى این تعامل، محدوده، نقاط قوت وضعف آن از مباحث مهمى است که این تجربه را قرین موفقیت کامل خواهد کرد.
نویسندهء محترم مقاله به بررسى محققانه و منصفانهء این تعامل پرداخته وخواستار تأمل جدّى در این عرصه شده است. در این نوشتار نتایج مثبت و موفق این تعامل ونیزکاستى ها و آسیب ها موردبررسى قرار گرفته است.
گشودن باب این بحث در مجله حکومت اسلامى مى تواند آغازى براى طرح دیدگاه هاى دیگرى باشد که از یک سوبرمبانى تفکر شیعى متکى است و ازسوى دیگر بر تداوم جایگاه رفیع روحانیت و نیز اقتدار نظام سیاسى جمهورى اسلامى تأکید دارد.

  

ادامه مطلب ...