گفت‌وگوی ذوعلم با خبرگزاری دانشجو:اسلامی‌سازی علوم انسانی

حجت الاسلام دکتر علی ذوعلم در گفت‌وگو با خبرنگار دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»، گفت: امروز یکی از ضروری ترین مسائل برای رشد و تعالی کشور، تلاش برای تحول در علوم انسانی و اسلامی سازی آن است.
وی همچنین افزود: البته به لطف الهی چند سالی است که این حرکت شروع شده، اما باید تقویت شود تا در ادامه شاهد برکات و دستاوردهای بیشتر آن باشیم.

رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی مرداد ماه ۹۲ ، بر لزوم همکاری جدی نخبگان حوزه و دانشگاه به منظور تحقق این هدف مهم تاکید کرد و گفت: بی شک یکی از لوازم و مقدمات به منظور اسلامی‌سازیِ علوم انسانی، همت جمعی حوزه و دانشگاه و اندیشه ورزی نخبگان آنها در این باره است.

 ذوعلم در ادامه با اشاره به ضرورت تجاری‌سازی علم، خصوصاً در عرصه علوم انسانی خاطرنشان کرد: البته در رابطه با علوم انسانی ما نباید نگاهمان در مقوله تجاری‌سازی همچون سایر علوم باشد، بلکه اولویت در این بخش ایجاد تحول اساسی در باب تولید علوم انسانیِ اسلامی است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اضافه کرد: به عبارت دیگر ما به دنبال این نیستیم که تحول در علوم انسانی، لزوماً و به هر شکل و شیوه‌ای منجر به منفعت اقتصادی گردد؛ چراکه اساساً مبنای حرکت در این بخش متفاوت از سایر شاخه‌های علمی است که در آنها سودآوری و تجاری سازی مطرح می باشد.

این استاد حوزه و دانشگاه همچنین در ادامه سخنان خود بیان داشت: ضرورت تحول اساسی در علوم انسانی به سمت و سوی آموزه‌های اسلامی از این روست که ما امروز در یک تقابل جدی ایدئولوژیک با نظام لیبرالیستی و اومانیستی هستیم و طبعاً یکی از الزامات این نبرد تمام عیار این است که ما به نقد جدی علوم انسانی رایج که متاثر از اندیشه و فرهنگ غربی است، بپردازیم.

وی تاکید کرد: واقعیتی که وجود دارد، این است که علوم انسانیِ فعلی به دلیل ناکارآمدی در حوزه های مختلف اقتصادی، تربیتی، علمی، اخلاقی  و … نمی تواند ما را به سرمنزل مقصود برساند.

ذوعلم در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه نقد علوم انسانی رایج باید با توجه به دو رویکرد صورت گیرد، گفت: رویکرد اول، رویکرد نظری است که در این باره با پرسش‌های اساسی در عرصه علوم انسانی مواجه هستیم و مفروضات کنونی قابلیت چالش علمی و فلسفی را دارد.

رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی افزود: رویکرد دوم، رویکرد عملی است؛ به این معنا که امروز دانش اقتصاد، سیاست و مدیریت غربی نتوانسته شکاف‌های موجود در جوامع غربی را پر کرده و لذا ناکارآمدی خود را به وضوح نشان داده است.

وی همچنین بر لزوم ایجاد باورمندی به تحول در علوم انسانی کشور تاکید کرد و گفت: البته باید توجه داشت که تحول در علوم انسانی به آن معنا نیست که ما به جای پرداختن به حقایقِ علمی، دنبال مبانی تحمیلی و فرمایشی باشیم، بلکه باید بر اساس معرفت دینی، در مقام نقد و اصلاحِ علوم انسانی برآییم.

ذوعلم در ادامه یادآور شد: یکی دیگر از نیازهای موجود در عرصه تحول در علوم انسانی، مدیریت علمی در جهت بهره گیری هر چه بهتر از ظرفیت های انسانی است تا انشاالله برای حضور فکری همه جامعه علمی کشور در این باره، زمینه سازی لازم صورت گیرد.

رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی با اشاره به لزوم دستیابی به سازو کار مشخص علمی و نشأت گرفته از خرد جمعی در همین خصوص اظهار داشت: این یک امر بدیهی است که اساساً بدون تعامل فکری و همدلی میان اندیشمندان و نخبگان حوزه و دانشگاه، نمی توان در بحث تحول در علوم انسانی و اسلامی سازی آن‌ها به توفیقات جدی دست یافت.