کتاب:فرهنگ معیار

فرهنگ مهم‌ترین و پایدارترین وجه جامعه بشری است که دغدغة اصلاح و ارتقای آن، همواره در میان مصلحان و عالمان و روشنفکران جوامع مختلف وجود داشته است. در جامعة ما، ‌اساساً شکل‌گیری انقلاب اسلامی خود ناشی از سطحی از تحول فرهنگی در جامعه بود و پس از پیروزی انقلاب هم از دیدگاه پایه‌گذاران و رهبران، شأن و رسالت فرهنگی انقلاب و نظام، ‌همواره مورد تأکید بوده است.

در این اثر، بنای محقق بر این بوده است که هیچ ساختار پیشینی را بر یافته‌های این کتاب تحمیل نکند، اگرچه می‌توان براساس ملاک‌های مختلفی، طبقه‌بندی‌های گوناگونی را ارائه داد. مثلاً براساس ارتباطات چهارگانه انسان با خود، خدا، خلق و خلقت، و یا براساس مؤلفه‌هایی که معمولاً در تعریف فرهنگ مطرح می‌شود، ولی در این کتاب سعی شده است که حول دو مؤلفة ریشه‌ای فرهنگ و با تأمل و استنباط از سیاق آیات قرآن، یافته‌ها طبقه‌بندی گردد.

 این کتاب در چهار فصل سامان یافته است:

فصل نخست به مباحث مقدماتی فرهنگ و تبیین برخی پرسش‌ها در باب رابطة دین و فرهنگ و نقش قرآن کریم و شاخص‌های آن در اصلاح فرهنگی پرداخته است. در فصل دوم مبانی و زیر ساخت فکری و اعتقادی که در همه عرصه‌ها و ساحات زندگی بگونه‌ای عام و مشترک حضور دارند و معیار نگرش زیست فرهنگی انسان مسلمان است، ارائه شده است. فصل سوم به ویژگی‌های رفتاری و ارزشی مشترک و عام که به‌عنوان مختصات کلی و محوری – در بعد ارزشی و رفتاری- شامل همة ساحات و عرصه‌ها می‌شود می‏پردازد و بالاخره فصل چهارم، به ویژگی‌های خاص هر عرصه اختصاص یافته است. در تفکیک عرصه‌ها، باز هم براساس استنباط محقق از آیات استخراج شده، پنج عرصة عبادت و معنویت، روابط و اخلاق اجتماعی، امور اقتصادی و معیشتی، امور سیاسی و شؤون حکومتی و عرصه روابط بین المللی به‌عنوان چارچوب ارائه مباحث قرار گرفته است. بدین ترتیب، فصل چهارم در پنج بخش سامان یافته است. این طبقه‌بندی‌ها، اگرچه به تفکیک و درک بهتر مطالب کمک می‌کند، ولی بخاطر چند بعدی بودن آیات قرآن کریم و بهم تنیدگی حقیقت فرهنگ در وضعیت مطلوب باید فراتر از ساختارها و طبقه‌بندی‌ها، با نگاه یکپارچه و توحیدی به فرهنگ قرآن که معیار فرهنگ است، نگریست و همة ابعاد و عرصه‌ها را " با هم" ملاحظه کرد.

این کتاب به قلم علی ذوعلم با شمارگان 2000 نسخه، 307 صفحه و قیمت 9000 تومان منتشر شده است.